نوشته اصلی توسط ابو محمد: بسم الله الرحمن الرحیم والصلاة والسلام علی جمیع الأنبیاء والمرسلین وعلی المهدي المنتظر صاحب علم الکتاب الإمام ناصر محمد الیماني سؤال: اگر زکات مال قبلا داده شده باشد [مثلاًپولی که از حقوق همسر یا فروش چهارپایان بدست آمده است] و با آن زیور آلات خریداری شود، آیا باید زکات زیورآلات داده شود؟ سؤال مهم‌تر: از آنجا که منابع درآمد متعدد است و حساب آنها مشکل است امکان دارد بگوییم زکات برابر یک‌دهم درآمد ماهیانه یا سالیانه [برحسب نوع درآمد] است و هرگاه میزان آن در یک ماه معادل بهای ده گرم طلای ۲۴ عیار و یا در سال به ۱۲۰گرم طلا رسید بعد زکات آن را جدا کنیم؟ برای مثال کسی که مزرعه‌ای برای پرورش دام دارد، یا حوضچه پرورش ماهی دارد یا سالن پیرایش واصلاح و یا شرکت حسابداری چگونه باید زکات را کنار بگذارد؟ والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
—
انتهى الاقتباس
بسم الله الرحمن الرحيم، والصلاة والسلام على جدي مُحمد رسول الله وآله الأطهار، وجميع أنصار الله الواحد القهار إلى اليوم الآخر، أما بعد..
ای سؤال کننده کریم و دانا و ثابت قدم در راه راست، عزیز دل من ابومحمد کعبی، پیش از این فتوا داده بودیم که حق خداوند در اموال مسلمانان ثروتمند مشخص شده است. اگر انسان یک میلیارد دلار هم داشته باشد و یک‌دهم آن را که حق‌الله است کنار بگذارد، باقی دارایی او مطهر می‌شود و اگر با این پول پاکی که دارد، هزار شتر و هزار گاو و هزار بز و هزار گوسفند و هزار کیلو طلا و هزار کیلو نقره بخرد، لازم نیست مجدد برای آنها زکات بدهد؛ چرا که پولی که با آن خرید را انجام داده است، قبلا با پرداخت زکاتی که خداوند بر مسلمانان ثروتمند واجب نموده، پاک شده است. مقدار زکات، همان‌طور که پیش از این به تفصیل از آیات محکم کتاب برای خردمندان بیان شد یک‌دهم است. حال اگر یک سال گذشت و تعداد شترها زیاد شد و از نصاب گذشت، باید برای مقدار اضافه شده زکات داد. اما برای آن چه که زکات آن پیش از این داده شده، فرقی ندارد شتر باشند یا گاو یا سایر احشام نیاز به پرداخت مجدد زکات نیست؛ البته به شرطی که از پولی خریداری شده باشند که زکات آن جدا شده است. در مورد کسانی که طلا و نقره جمع و ذخیره می‌کنند، نیز همین‌طور است .اگر قبلا حق‌الله را جدا کرده باشد در امان است و تا زمانی که در مالکیت همان فرد است، نیاز به پرداخت مجدد زکات نیست. اگر فرد ثروتمندی میراث خود را بین فرزندانش تقسیم کند [فرقی ندارد که زنده باشد یا بعد از مرگش تقسیم صورت گیرد] ورثه باید بدانند خداوند زکات را تنها بر پدرشان واجب نکرده است، نماز و زکات پدردر نزد خداوند تنها متعلق به خود اوست و کفایت فرزندانش را نمی کند.تصدیق فرموده خداوند تعالی: {وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ ﴿٣٩﴾ وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَىٰ ﴿٤٠﴾ ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَىٰ ﴿٤١﴾}صدق الله العظيم [النجم] آیا نماز پدر، جای نماز فرزندانش را می‌گیرد و دیگر نماز بر آنها واجب نیست؟ جواب را می‌دانید: خیر... بلکه همان‌گونه که پرداخت زکات بر پدر واجب بود، بر فرزندان و وراث نیز واجب است .خداوند اموالی را که به ارث برده‌اند از پرداخت زکات معاف نکرده است، تا زمانی که جان در بدن مسلمان باشد، زکات باید پرداخته شود. تصدیق فرموده خداوند تعالی: {وَأَوْصَانِي بِالصَّلاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا}صدق الله العظيم [مريم:۳۱] پرداخت زکات وظیفه‌ای معین و ثابت است و زمان کنار گذاشتن زکات، به محض آن است که مال به دست صاحب آن برسد تا با جدا کردن زکات مالش از حق واجب خداوند طاهر شود. به اموال مسلمانان تنها یک بار زکات تعلق می‌گیرد و تنها برای مقداری که بعد از پرداخت زکات به اموال اضافه شده و به حد نصاب رسیده باید زکات پرداخت شود. شرط خداوند برای پرداخت زکات، دادن عین مال [برای مثال احشام و محصولات کشاورزی] نیست چرا که برخی مثل احشام در نزد عاملین زکات از گرسنگی خواهند مرد و برخی مثل میوه‌ها قبل رسیدن به بیت المال مسلمانان، فاسد خواهند شد. حتی اگر سالم هم برسند، فایده‌ای نخواهند داشت و قبل رسیدن حق فقرا و مسکینان به دست‌شان؛ در انبارها خراب خواهند شد.
چیزی که می‌خواهم بگویم این است که: اگر کسی باغ پرتقال، موز، سیب یا انگور یا میوه‌های دیگری دارد، زمانی که محصول را فروخت و پول نقد بدست او آمد؛ حق خداوند یک‌دهم آن پول نقد است را کنار بگذارد و اگر چیزی نفروخت و خود و فرزندانش آن را مصرف می‌کنند؛ باید به کسانی که درخواست می‌کنند از آن محصولات بدهد و لازم نیست تا زمانی که به پول تبدیل نشده است، چیزی از آن را برای بیت المال مسلمانان بفرستند. تنها دادن به مسکینانی که برای سیر کردن خود به مزرعه او می‌آیند بر گردن اوست و از چیزی که خداوند به او عطا کرده است در حد توانش به همه آنها بدهد و خداوند کسی را که مسکینان را از حقشان محروم کند، در دنیا از ثمره باغش محروم خواهد کرد و این تازه عذاب نزدیک‌تر و خفیف‌تر [دنیوی] اوست تا مگر به‌سوی خداوند بازگردد؛ نه عذاب بزرگ در آخرت که گریبانش را خواهد گرفت. تصدیق فرموده خداوند تعالی: {إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ ﴿١٧﴾ وَلَا يَسْتَثْنُونَ ﴿١٨﴾ فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ ﴿١٩﴾ فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ ﴿٢٠﴾ فَتَنَادَوْا مُصْبِحِينَ ﴿٢١﴾ أَنِ اغْدُوا عَلَىٰ حَرْثِكُمْ إِن كُنتُمْ صَارِمِينَ ﴿٢٢﴾ فَانطَلَقُوا وَهُمْ يَتَخَافَتُونَ ﴿٢٣﴾ أَن لَّا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُم مِّسْكِينٌ ﴿٢٤﴾ وَغَدَوْا عَلَىٰ حَرْدٍ قَادِرِينَ ﴿٢٥﴾ فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ ﴿٢٦﴾ بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ ﴿٢٧﴾ قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ ﴿٢٨﴾ قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿٢٩﴾ فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ ﴿٣٠﴾ قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا طَاغِينَ ﴿٣١﴾ عَسَىٰ رَبُّنَا أَن يُبْدِلَنَا خَيْرًا مِّنْهَا إِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا رَاغِبُونَ ﴿٣٢﴾ كَذَٰلِكَ الْعَذَابُ ۖ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ ۚ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ ﴿٣٣﴾}صدق الله العظيم [القلم] اما کسانی که چند کسب دارند و از چند محل درآمدشان می رسد، لازم نیست در زحمت قرار گرفته و حق خداوند را روزانه کنار بگذارند. بلکه سود و زیان را محاسبه کرده در صورت داشتن کارمند، حقوق آنها را می‌پردازند، اگر چیزی بیش از اصل سرمایه اضافه آمد و به حد نصاب زکات رسید، بعد از پرداخت دستمزد کارمندان، باید حق‌الله واجب را کنار بگذارند و اگر ضرر کرده باشند باید به حساب خود با خدا بازگردد و ببیند آیا حق خداوند را در روزی که مالی را که با آن تجارت کرده به دست آورده جدا کرده است ؟اما درمورد کسانی که درآمدشان محدود است برای مثال حقوق بگیران، برایشان آسان گرفته می‌شود، حق خداوند به مقداری که ذخیره کرده و به حد نصاب رسیده باشد تعلق می گیرد. اما اگر درآمدش به سختی کفاف زندگی او و فرزندانش را می‌دهد، خداوند حقی در حقوق او درنظر نگرفته است و خداوند دین را برای شما سخت نمی‌کند. اما اگر کسی ولو اینکه خود و فرزندانش نیاز داشته باشند، مردم را به خود ترجیح داده و در راه خدا اعطا کند، در زمان سختی در راه خداوند انفاق کرده است؛ این افراد هستند که اجرشان از هفتصد برابر نیز بیشتر است. اگر ثروتمندان «عقبه» را به‌جا آورده [مترجم:عقبه به معنای عبور کردن از گردنه است] و با دادن دیه به اولیاء مقتولی که به ظلم کشته شده، کسی را از مرگ نجات دهند، اجرشان با خداست و مانند این است که تمام انسان‌ها را زنده کرده اند و خداوند از پشت حجاب اعلان می‌کند این بنده من، عقبه را به‌جا آورده [مترجم:از گردنه سختی‌ها یا دنیا گذشته است] و خداوند گناهان گذشته و آینده او را آمرزیده و او را در راه راست ثابت قدم می‌گرداند تا پروردگار خود را با قلبی سلیم [و عاری از شرک] ملاقات نماید. اما خداوند مردم فقیر را نیز از انجام عقبه محروم نکرده و انجام آن را برایشان آسان نموده است . اگر فقیری علی‌رغم سختی و گرفتاری، فرد مسکینی را پیدا کند که از گرسنگی در حال مرگ است و بگوید این مرد از من گرسنه‌تر است و طعام خود را به فقیر یا یتیمان نزدیک خود و با مسکینان خاک نشین داده و خود گرسنه بخوابد، اینجاست که صدای خداوند الرحمن از پشت حجاب در ملاء اعلی شهادت می دهد که گناهان گذشته و آینده فلان بنده آمرزیده شده و او عقبه را بجه‌ا آورده است؛ خداوند او را در راه راست ثابت قدم می‌گرداند تا با قلبی سلیم به دیدار پروردگار خود بشتابد. گواه آن فرموده خداوند تعالی است که: {فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ ﴿١١﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْعَقَبَةُ ﴿١٢﴾ فَكُّ رَقَبَةٍ ﴿١٣﴾ أَوْ إِطْعَامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ ﴿١٤﴾ يَتِيمًا ذَا مَقْرَبَةٍ ﴿١٥﴾ أَوْ مِسْكِينًا ذَا مَتْرَبَةٍ ﴿١٦﴾}صدق الله العظيم [البلد] ای مسلمانان اموال خود را با پرداخت زکات پاک کنید تا خداوند آنرا برکت داده و قلب‌هایتان را مطهر نماید. تصدیق فرموده خداوند تعالی: {خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ ۖ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَّهُمْ ۗ وَاللَّـهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿١٠٣﴾} صدق الله العظيم [التوبة]. ای بندگان خدا! از پروردگارتان پروا کنیدو بدانید نفس هر یک از شما شیطانی است که با مصاحبش دشمنی دارد و شما را به خساست دعوت کرده و وعده می‌دهد که اگر در راه خداوند انفاق کنید، فقیر خواهید شد و خداوند به شما وعده می‌دهد که مورد مغفرت او قرار گرفته و اجر بزرگی خواهید داشت. تصدیق فرموده خداوند تعالی: {الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاءِ ۖ وَاللَّـهُ يَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَفَضْلًا ۗ وَاللَّـهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ ﴿٢٦٨﴾} صدق الله العظيم [البقرة]. ممکن است کسی سخن مرا قطع کرده و بگوید: «آیا نفس انسان، مانند شیطان، فرد را به انجام اعمال ناشایست فرا می‌خواند؟» . با کلام خداوند تعالی به او پاسخ می‌دهیم که :
{وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَىٰ ﴿٤٠﴾ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَىٰ ﴿٤١﴾}صدق الله العظيم [النازعات] کس دیگری باز حرف مرا قطع کرده و می پرسد: «به این ترتیب، آیا نفس صاحب خود را تشویق می‌کند که خساست بورزد و مؤمن وظیفه دارد نفس خود را از بخل بازدارد؟» . با آیات محکم کتاب به او جواب می‌دهم. خداوند تعالی می‌فرماید:
{وَأُحْضِرَتِ الأَنفُسُ الشُّحَّ وَإِن تُحْسِنُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا} [النساء:۱۲۸] و خداوند تعالی می فرماید:{وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}صدق الله العظيم [الحشر:۹] وسلامٌ على المُرسلين والحمدُ لله رب العالمين..
أخوكم الإمام المهدي ناصر مُحمد اليماني.
يا معشر المسلمين طهِّروا أموالكم بالزكاة يبارك الله لكم فيها ويطهِّر قلوبكم ..
اقتباس المشاركة : ابو محمد
بسم الله الرحمن الرحیم والصلاة والسلام علی جمیع الأنبیاء والمرسلین وعلی المهدي المنتظر صاحب علم الكتاب الإمام ناصر محمد الیماني
سؤال: إذا كانت الحلي قد تم شراؤها من المال المزكی سلفاً مثلاً من راتب الزوج أو من بیع الأنعام فهل یستوجب إخراج زكاتها؟
والسؤال الأهم : بما أن مصادر الدخل تعددت وتنوعت ومن الصعب احصائها فهل یمكن القول أن الزكاة هی عشر المدخول الشهري أو السنوي (حسب طبیعة الدخل) إذا كان الدخل قد بلغ ما یعادل سعر عشرة جرامات من الذهب الخالص عیار 24 شهریا أو مائة وعشرون جرام من الذهب سنویا؟ فللمثال كیف یتم إخراج الزكاة من لدیه مزرعة للدواجن او أحواض تربیة الأسماك أو صالون للحلاقة أو شركة لبرمجیات الحاسوب؟
والسلام علیكم ورحمة الله وبركاته
—
انتهى الاقتباس من ابو محمد
بسم الله الرحمن الرحيم، والصلاة والسلام على جدّي محمد رسول الله وآله الأطهار، وجميع أنصار الله الواحد القهار إلى اليوم الآخر، أما بعد..
ويا أيها السائل الكريم العليم الثابت على الصراط المستقيم حبيب قلبي أبو محمد الكعبي، لقد سبقت الفتوى بالحقّ أنّ حق الله المفروض في أموال المسلمين الأغنياء حقّ معلوم، فلو أنّ إنساناً امتلك مليار دولار ومن ثمّ استخرج عُشْر المليار الدولار حق الله المعلوم فيه، فهنا قد أصبح ماله المتبقّي طاهراً مُطهّراً، ومن ثمّ اشترى من ماله الطاهر ألفاً من الإبل وألفاً من البقر وألفاً من الماعز وألفاً من الضأن وألف كيلو غرام من الذهب وألف كيلو غرام من الفضة فلم يفرض الله عليهم زكاتهم جميعاً مرةً أخرى، كون شراؤها جميعاً هو من مالٍ طاهرٍ من حقّ الله المفروض في أموال الأغنياء وهو حقّ معلومٌ في الكتاب وهو العُشر كما سبق تفصيله بالحقّ من مُحكم الكتاب ذكرى لأولي الألباب، ولكن إذا دار عليها الحول فزادت الإبل وبلغت الزيادة النصاب فهُنا يجب عليه فقط أن يستخرج حقّ الله المعلوم فيه فقط من الأموال التي زادت من بعد التطهير، وأما ما سبق تطهيره من حقّ الله سواء في الإبل أو البقر أو الأغنام فلا زكاة فيهما جميعاً مرةً أخرى ما دام قد تمّ شراؤها من مال سبق تطهيره من حقّ الله فيه الجبري المفروض، فليكنز القناطير المقنطرةِ من الذهب والفضة وهو من الآمنين الذين استخرجوا حقّ الله المعلوم في أموالهم، فلا زكاة عليها مرةً أخرى ما دامت ملكه.
وأما إذا قسّم الغني تركته بين أولاده سواء في حياته أو ورثوه من بعد مماته فمن بعد تقسيم التركة بين الورثة فليعلموا جميعاً أنّ الله لم يفرض الزكاة على والدهم فقط كون صلاة أبيهم وزكاته هي له يجدها عند ربّه وليس لأولاده منها شيء، تصديقاً لقول الله تعالى: {وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ ﴿٣٩﴾ وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَىٰ ﴿٤٠﴾ ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَىٰ ﴿٤١﴾} صدق الله العظيم [النجم].
فهل صلاة الوالد تجزي عن صلوات أولاده؟ فَلِمَ يفرض عليهم الصلاة؟ والجواب معلوم لديكم: كلا؛ بل كما فرض الله على الوالد الزكاة فكذلك الأولاد والورثة لم يرفع الله عنهم زكاة أموالهم التي ورثوها، فلا يتمّ رفع الزكاة عن المسلم ما دامت الحياة تسري في جسده، تصديقاً لقول الله تعالى: {وَأَوْصَانِي بِالصَّلاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا} صدق الله العظيم [مريم:31].
والزكاة كذلك كتابٌ موقوت، وميقات استخراج حقّ الله فيها يوم حصادها أو يوم اكتسابها حتى يصبح ماله طاهراً من حقّ الله المفروض فيها، ولا زكاة في أموال المسلمين غير مرة واحدة إلّا في الزيادة من بعد التطهير إذا بلغت النصاب المفروض فيه الزكاة، ولم يأمركم الله بدفع الزكاة العينيّة شرطاً سواء من الأنعام أو من الحرث كون منها ما سوف يموت جوعاً عند العاملين عليها، وكون منها ما سوف يتلف كالفاكهة قبل أن تصل إلى بيت مال المسلمين، وحتى ولو وصلت فما الفائدة؟ فسوف تتلف في المخازن قبل أن يصل الفقراء والمساكين حقُّهم منها.
وما نُريد قوله: فمن كانت له مزرعةً من برتقالٍ أو موزٍ أو تفاحٍ أو أعنابٍ أو غير ذلك من الفواكه فإن باعها نقداً فحقّ الله في ثَمَنِها العُشْرُ، وإن لم يبعها وإنّما كان يأكل منها هو وأولاده فليعطي السائلين منها، وليس فيها حقّ يُرْسَلُ إلى بيت مال المُسلمين ما لم يتم بيعها بثمن مادي، فبقي عليه فقط حقّ السائلين المساكين الذين يأتون إلى مزرعته لِيُشْبع جوعهم، فليعطهم ممّا أعطاه الله ما تيسّر لكلٍّ منهم، ومن حرم حقّ المساكين السائلين من ثمار جنته حرمه الله ثمار جنته في الدنيا إن كان يُريد له من العذاب الأدنى دون العذاب الأكبر ليرجع إلى ربّه، تصديقاً لقول الله تعالى: {إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ ﴿١٧﴾ وَلَا يَسْتَثْنُونَ ﴿١٨﴾ فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ ﴿١٩﴾ فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ ﴿٢٠﴾ فَتَنَادَوْا مُصْبِحِينَ ﴿٢١﴾ أَنِ اغْدُوا عَلَىٰ حَرْثِكُمْ إِن كُنتُمْ صَارِمِينَ ﴿٢٢﴾ فَانطَلَقُوا وَهُمْ يَتَخَافَتُونَ ﴿٢٣﴾ أَن لَّا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُم مِّسْكِينٌ ﴿٢٤﴾ وَغَدَوْا عَلَىٰ حَرْدٍ قَادِرِينَ ﴿٢٥﴾ فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ ﴿٢٦﴾ بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ ﴿٢٧﴾ قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ ﴿٢٨﴾ قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿٢٩﴾ فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ ﴿٣٠﴾ قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا طَاغِينَ ﴿٣١﴾ عَسَىٰ رَبُّنَا أَن يُبْدِلَنَا خَيْرًا مِّنْهَا إِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا رَاغِبُونَ ﴿٣٢﴾ كَذَٰلِكَ الْعَذَابُ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ ﴿٣٣﴾} صدق الله العظيم [القلم].
وأما أصحاب التجارة المتعددة وهم أصحاب الدخل المتفرّق، فلا حرج عليه أن يستخرج حقّ الله منها بشكل يومي؛ بل حين الجرد وحساب الربح من الخسارة وبعد دفع رواتب العاملين عليها إن كان لديه عمال للبيع والشراء، فإذا وجد أنّها زادت له الأرباح فالزكاة في الربح الزائد على رأس المال ومن بعد خصم أجور العاملين على تجارته من الربح، فإذا بلغت الأرباح النصاب أعطى حقّ الله المفروض فيها، وإن وجد أنّه قد خسر في تجارته فليراجع حسابه مع ربّه، فهل أعطى حقّ الله في يوم اكتساب ذلك المال الذي كوّن به تجارته؟
وأما أصحاب الدّخل المحدود كمثل أهل الرواتب الزهيدة ففي ذلك نَظِرَةٌ إلى مَيْسَرَة، فحق الله فيها ما ادّخره منها وبلغ النصاب، فأمّا إذا كان الراتب بالكاد لا يكفي معيشته هو وأولاده فلم يجعل الله عليه في راتبه نصيباً مفروضاً، وما جعل الله عليكم في الدّين من حرج، ولكن من أعطى منها ربّه وآثر الناس على نفسه ولو كان به وأولاده خصاصة فقد أعطى ربّه من عُسرٍ، فأولئك هم الذين يصل أجرهم إلى أكثر من سبعمائة ضعف، فإذا كان الغني يقتحم العقبة بفكّ رقبةٍ من الموت مقابل الديّة المُغرية لأولياء المقتول ظلماً وأجره عند الله وكأنّما أحيا الناس جميعاً، فيعلن الله من وراء الحجاب أنّ عبدي فلان قد اقتحم العقبة وغفر له ربّه ما تقدم من ذنبه وما تأخر فيثبّته على الصراط المستقيم حتى يلقى الله بقلبٍ سليم. وأما الفقير فلم يحرّمه الله أن يقتحم العقبة ولكنّه سهّل سبحانه ثمن اقتحام العقبة على الفقير بوجبة طعامٍ في يومٍ ذي مسغبةٍ وشدةٍ عليه، فوجد مسكيناً يكاد يموت جوعاً، فقال: لقد بلغ بهذا الرجل الجوع أشدّ من جوعي، ومن ثُمّ يعطي الفقيرُ وجبتَه ليتيمٍ ذي مقربة أو لمسكينٍ ذي متربة وينام بجوعه، فهنا يتمّ الإعلان للملأ الأعلى بصوت الرحمن من وراء الحجاب فيشهدهم أنّه قد غفر لعبده فلان ما تقدّم من ذنبه وما تأخّر واقتحم العقبة ويثبّته الله على الصراط المستقيم حتى يلقى الله بقلبٍ سليم، تصديقاً لقول الله تعالى: {فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ ﴿١١﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْعَقَبَةُ ﴿١٢﴾ فَكُّ رَقَبَةٍ ﴿١٣﴾ أَوْ إِطْعَامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ ﴿١٤﴾ يَتِيمًا ذَا مَقْرَبَةٍ ﴿١٥﴾ أَوْ مِسْكِينًا ذَا مَتْرَبَةٍ ﴿١٦﴾} صدق الله العظيم [البلد].
ويا معشر المسلمين طهِّروا أموالكم يبارك الله لكم فيها ويطهّر قلوبكم، تصديقاً لقول الله تعالى: {خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ ۖ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَّهُمْ ۗ وَاللَّـهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿١٠٣﴾} صدق الله العظيم [التوبة].
واتّقوا الله عباد الله، واعلموا أنّ النفس في ذاتِ كلٍّ منكم شيطانٌ عدوٌّ لصاحبها تأمركم بالشحّ وتعِدكم بالفقر لئن أنفقتم في سبيل الله، والله يعِدُكم مغفرةً منه وأجراً عظيماً، تصديقًا لقول الله تعالى: {الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاءِ ۖ وَاللَّـهُ يَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَفَضْلًا ۗ وَاللَّـهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ ﴿٢٦٨﴾} صدق الله العظيم [البقرة].
ولربّما يودّ أن يقاطعني أحد السائلين فيقول: فهل تأمر النفس صاحبها بالسوء كما يأمر به الشيطان؟ ومن ثمّ نردّ عليه بقول الله تعالى: {وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَىٰ ﴿٤٠﴾ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَىٰ ﴿٤١﴾} صدق الله العظيم [النازعات].
ومن ثُمّ يقاطعني سائل آخر فيقول: وهل النفس كذلك تأمر صاحبها بالبخل ويجب على المؤمن أن يمنع شُحَّ نفسه؟ ومن ثمّ نردّ عليه بالجواب من مُحكم الكتاب؛ قال الله تعالى: {وَأُحْضِرَتِ الأَنفُسُ الشُّحَّ وَإِن تُحْسِنُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا} [النساء:128].
وقال الله تعالى: {وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ} صدق الله العظيم [الحشر:9].
وسلامٌ على المرسَلين، والحمدُ للهِ ربِّ العالمين ..
أخوكم الإمام المهديّ ناصر محمد اليماني .
____________